İnternet hukuku, kitle iletişim hukuku ve bilişim hukukunun bir alt dalı olarak önümüze çıkmaktadır. Günümüzde teknolojinin bu denli gelişmiş olması interneti de normal hayatın bir parçası haline getirmiş, var olan hukuki normlar internet üzerinden gerçekleştirilen eylemlere de uygulanır olmuş ve yeni düzenlemeler getirilmiştir.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine ve Anayasa’nın 26. maddesine göre herkes düşünce ve ifade özgürlüğüne sahiptir. Fakat kişilerin bu düşünce ve ifade özgürlüğü sınırsız değildir. Milli güvenlik, kamu düzeni, suçların önlenmesi, suçluların cezalandırılması, Devlet sırrı olarak usulünce belirtilmiş bilgilerin açıklanmaması, başkalarının şöhret veya haklarının, özel ve aile hayatlarının korunması gibi sebeplerle bu özgürlük sınırlanabilmektedir.
Belirttiğimiz ifade ve düşünce özgürlüğü hakkı günümüzde en çok, milyarlarca kullanıcıya ulaşan Facebook, Twitter, Whatsapp, Instagram gibi sosyal ortam sitelerinde kullanılmaktadır ve bununla beraber her gün sayısız hak ihlali yaşanmakta ve suç işlenmektedir. Sanal sosyal ortamlarda genel olarak hakaret, tehdit, banka ve kredi kartlarının kötüye kullanılması, bilişim sistemine girme, kişisel verilerin kaydedilmesi ve özel hayatın gizliliğinin ihlali gibi suçlar işlenmektedir.
Bu bağlamda bu konulara özel olarak bilişim savcıları, bilişim suçları şube müdürlükleri, BTK ve TİB gibi yeni kurum ve kavramlar ortaya çıkmıştır. Yine bu bağlamda internet hukukuyla alakalı olarak “İnternet Ortamından Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” çıkarılmıştır.
Bu kanun kapsamında bazı suçları içeren içerikler için erişimin engellenmesi kararı verilebilmektedir. Yine aynı kanuna göre kişilere “içeriğin yayından çıkarılması ve cevap” hakkı verilmektedir. İlgili kanun maddesiyle içerik nedeniyle hakları ihlâl edildiğini iddia eden kişi içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması halinde yer sağlayıcısına başvurarak kendisine ilişkin içeriğin yayından çıkarılmasını ve yayındaki kapsamından fazla olmamak üzere hazırladığı cevabı bir hafta süreyle internet ortamında yayımlanmasını isteyebilmektedir.
İçerik veya yer sağlayıcı kendisine ulaştığı tarihten itibaren iki gün içinde, talebi yerine getirir. Bu süre zarfında talep yerine getirilmediği takdirde reddedilmiş sayılır.
Bu kanun ile ilk defa:
- İçerik sağlayıcı, yer ve erişim sağlayıcı, toplu kullanım sağlayıcı kavramlarının tanımı yapılmış ve bunların hak ve sorumlulukları belirlenmiştir.
- Erişimin engellenmesi usul ve esasları düzenlenmiştir.
- İnternet ortamında yayınlanan içerik nedeniyle haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin içeriğin yayından çıkarılmasını sağlama ve cevap hakkı uygulamalarına ilişkin kurallara yer verilmiştir.
- Konusu suç teşkil eden içerik kapsamında filtreleme yöntemi öngörülmüştür.
- Kanunda belirtilen suçlara ilişkin şikâyetlerin yapılabileceği internet bilgi ihbar merkezi (ihbarweb.org.tr) kurulmuştur.
Kanunun 8’inci maddesinde erişimi engellenebilecek suçlar katalog halinde sayılmıştır. İnternet ortamında yapılan ve içeriği aşağıdaki suçları oluşturduğu hususunda yeterli şüphe sebebi bulunan yayınlarla ilgili olarak erişimin engellenmesine karar verilir.
Bunlar Türk Ceza Kanununda yer alan:
- İntihara yönlendirme
- Çocukların cinsel istismarı
- Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma
- Sağlık için tehlikeli madde temini
- Müstehcenlik
- Fuhuş
- Kumar oynanması için yer ve imkân sağlama suçları ve,
- Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanunda yer alan suçlardır.